گنج زرشک زیر خاک خام فروشی

به گزارش پایگاه خبری نسیم خاوران- محمود علیزاده- حاصل تلاش چندین ماهه کشاورزان خراسان جنوبی برای تولید محصول استراتژیک زرشک در هر سال بالغ بر صد هزار تن است اما سال هاست که با وجود رنج داشت و برداشت، عایدی چندانی نصیب آنان و به خصوص استان نمی شود و با شروع و اتمام کار برداشت، بازار، عرصه جولان دلالانی می شود که عایدی کشاورز را از آن خود می کنند و با چک های مدت داری که مشخص نیست در موعد مقرر وصول شود، سود سرشاری را با کمترین زحمت نصیب خود می کنند.

هر سال که می گذرد با وجود خشکسالی های مستمر اما با توجه به مقاومت درختان زرشک در مقابل کم آبی، سطح زیر کشت آن در استان گسترش می یابد و در نتیجه حجم تولید رو به فزونی دارد اما در این بین هنوز چالش های متعددی پیش روی تولیدکنندگان خرده مالک این محصول با ارزش وجود دارد.

سال هاست که زرشک کاران در کنار چالش نداشتن فضای مناسب برای خشک کردن محصول، راهی جز خام فروشی حتی محصول تازه ندارند و بسیاری حتی برای فرآوری ساده آن هم ناتوان هستند.

در این بین باید از مسئولان تصمیم گیر پرسید که برای بهبود زخم کهنه خام فروشی چه کرده اند؟ چرا سال هاست که گنجی چون زرشک زیر خاک خام فروشی مدفون است، چرا وعده های فراوان برای بهبود اوضاع می دهند اما همچنان آب از آب تکان نمی خورد و فرصت بزرگ فرآوری از بین می رود.

چرا هر سال بر افزایش حجم تولید در برنامه ها تاکید می شود اما فرآوری و کسب ارزش افزوده بیشتر برای کشاورز و استان، در پایان فهرست برنامه ریزی ها قرار دارد؟ چرا در استانی که داعیه تولید بیشترین زرشک بی دانه ایران و جهان را دارد، تعداد واحدهای فرآوری بزرگ از انگشتان یک دست هم بیشتر نیست؟

آیا جذب سرمایه گذار وظیفه کشاورز است و آیا کشاورز باید زمینه ها را برای ترغیب سرمایه گذاران فراهم کند؟ چرا در این سال ها هیچ برنامه مدونی برای پرداختن اصولی به فرآوری و شناخت محصولات قابل تولید از این محصول استراتژیک، تدوین نشده است.

در این سال ها چه مدیران کشوری و چه استانی به طور مستمر از خام فروشی زرشک به عنوان یک چالش بزرگ نام برده اند اما کار چندانی برای مدیریت اصولی حوزه فرآوری آن نکرده اند. چرا در بازار مصرف و حتی  استان چندان خبری از فرآوردهای حاصل از زرشک نباشد! چرا به این نمی اندیشیم که اگر به کوتاهی ها در این حوزه ادامه دهیم ممکن است خیلی زودتر از آنچه که فکرش را می کنیم، زرشک هم به سرنوشت زعفران دچار شود  و دیگر کشورها آن را به عنوان تولید خود به بازار مصرف ارایه و بهره تمام ارزش افزوده را ببرند.

آیا سخت است که مدیران، پا را از دایره حرف زدن خارج و کار را یک بار برای همیشه از جایی شروع کنند به عنوان مثال دست به فرآوری اولیه از خانه کشاورزان بزنند. تا کی باید چشم به آن سوی مرزها داشته باشیم تا بلکه خریداری برای محصول پیدا شود. آیا مدیران از خود نمی پرسند.

که چرا آنها می توانند و ما نمی توانیم؟ چرا تولید کننده صنعتی و یا سرمایه گذار پای کار نمی آید؟ چرا توان شرکت های دانش بنیان و جوانان نخبه برای شناخت و یافتن فرآورده های قابل تولید از زرشک به کار گرفته نمی شود در حالی که دولت پای کار است. چرا مدیران استان یک بار برای همیشه تصمیم عاجلی برای نجات زرشک نمی گیرند و آیا بهتر نیست با استفاده از نظر اندیشمندان، اساتید ، کارشناسان، سرمایه گذاران و ... کار را از جایی شروع کنند؟ بدانیم که زخم کهنه مرهم می خواهد اما در کنار آن باید درمان اساسی هم مورد توجه قرار گیرد.