۸۰ درصد ذخایر آبی سدهای خراسان جنوبی خالی است/ ناقوس خطر به صدا درآمد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان خراسان جنوبی، عباس سارانی پیش از ظهر امروز (۲۵ اسفند) در نشست خبری با اصحاب رسانه استان با تأکید بر اینکه باید بین منابع و مصارف آب تعادل برقرار کنیم، اظهار کرد: خراسان جنوبی به عنوان سومین استان پهناور کشور جزو مناطق خشک و کم‌آب ایران است.

وی میانگین بارندگی در استان از ابتدای سال آبی جاری تاکنون را ۵۱ میلیمتر بارندگی اعلام کرد و گفت: این میزان بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت ۲۸ درصد کاهش دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره وضعیت بارندگی‌های استان در ۲۱ سال اخیر، ادامه داد: حجم بارندگی در بازه زمانی ۲۱ ساله ( ۱۳۸۲ – ۱۴۰۳) نسبت به بازه زمانی ۲۱ ساله ( ۱۳۶۱ – ۱۳۸۲ ) کاهش ۱۴ درصدی را نشان می‌دهد.

سدهای خالی استان

سارانی بیان کرد: خراسان جنوبی هشت سد مخزنی با ظرفیت بیش از ۷۵ میلیون مترمکعب آب دارد که به دلیل کاهش بارندگی‌ها در چند سال اخیر حدود ۱۵.۵ میلیون مترمکعب آب در پشت سدها ذخیره‌سازی است.

وی افزود: با وضعیت نامطلوب بارش‌های سال‌های اخیر و حتی در سال جاری هم اکنون ۸۰ درصد حجم کلی سدها خالی می‌باشد و تنها ۲۰ درصد ذخیره آب دارند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره به وجود بیش از ۱۳ هزار منبع آبی در استان، تصریح کرد: از این تعداد سه هزار و ۲۹۱ حلقه چاه آب، شش هزار و ۹۸۳ رشته قنات و دو هزار و ۸۸۴ چشمه است که در مجموع سالانه ۹۰۵ میلیون مترمکعب از این منابع آب برداشت می‌شود.

وابستگی ۹۵ درصدی استان به منابع آبی زیرزمینی

سارانی میزان وابستگی به منابع آب زیرزمینی در استان خراسان جنوبی ۹۵ درصد است، گفت: بیشترین کسری این مخازن آبی در دشت بشرویه، دستگردان و سرایان است و نکته قابل توجه این می‌باشد که منتهای علیه شرقی استان هم کسری مخزن داریم.

وی از کاهش ۲۲ درصد آب‌دهی قنوات و ۴۰ درصدی چشمه‌های استان خبر داد و بیان کرد: در حال حاضر ۵۵۳ میلیون مترمکعب آب در بخش کشاورزی برداشت می‌شود که باید براساس آب قابل برنامه‌ریزی در مدت پنج سال به حدود ۳۴۶ میلیون مترمکعب کاهش یابد تا تعادل برقرار شود.

پیشرفت ۴۷.۵۶ درصد سند سازگاری با کم‌آبی 

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره به سند سازگاری با کم‌آبی در استان افزود: در همین راستا در فاز اول از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۵ باید ۱۷۵ میلیون مترمکعب کاهش مصرف آب در استان داشته باشم.

سارانی با بیان اینکه فاز دوم طرح سند سازگاری با کم‌آبی در استان از ۱۴۰۶ تا ۱۴۰۱۱ است، ادامه داد: در حال حاضر درصد پیشرفت کلی اجرای این طرح ۴۷.۵۶ درصد است.

وی یادآور شد: برداشت ۱.۵ برابری نسبت به آب قابل برنامه‌ریزی از آبخوان‌های استان سبب شده که ۷۴ درصد محدوده‌های استان از نظر وضعیت بهره‌برداری ممنوعه و ممنوعه بحرانی شوند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی بر تداوم روند فعلی و تاخیر در اجرای برنامه‌های سازگاری با کم‌آبی تاکید کرد و گفت: بی‌توجهی به این طرح مهم کاهش آبدهی و افت کیفیت آب چاه‌های کشاورزی و شرب، تامین نشدن آب شرب و نیاز به اجرای خطوط انتقال طولانی برای تامین آب نقاط جمعیتی، تامین نشدن نیاز آبی طرح‌های صنعتی، معدنی و توسعه اقتصادی استان و افزایش نارضایتی‌های اجتماعی و مهاجرت را به دنبال دارد.

نصب کنتور هوشمند بر چاه‌های آبی

سارانی با اشاره به نصب کنتور هوشمند بر روی ۹۸ درصد چاه‌های کشاورزی، ۸۵ درصد چاه‌های صنعتی و ۶۳ درصد چاه‌های آب شرب استان عنوان کرد: خراسان جنوبی جزو اولین استان‌هایی است که نصب بالاترین کنتور را بر روی چاه‌های آبی دارد.

سارانی با بیان انجام مطالعه ۵ هزار و ۲۰۰ کیلومتر از ۱۲ هزار کیلومتر روخانه سطح استان، افزود: همچنین نشانه‌گذاری ۵۵۴ کیلومتر رودخانه با اولویت نقاط جمعیتی و آزادسازی ۱۳۲ کیلومتر بیشتر رودخانه نیز انجام شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره به هزینه‌کرد ۵۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان برای مدیریت و کاهش خطر سیلاب در رودخانه‌های استان ادامه داد: سد تغذیه مصنوعی بندان از پروژه‌های مدیریت روان‌آب‌ها و سیلاب‌های استان با پیشرفت فیزیکی ۹۸ درصد در حال اجرا است و برای تکمیل نیاز به ۲۵ میلیارد تومان اعتبار دارد.

وی بیان کرد: سد آهنگران با پیشرفت فیزیکی ۴۱ درصدی برای تکمیل نیاز به ۱۰۰ میلیارد تومان و سد گزیک درمیان با پیشرفت فیزیکی ۱۵ درصد نیز برای تکمیل به ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره به اینکه مطالعات اجرای سدهای مشوکی سربیشه و چاهداشی نهبندان انجام شده و آماده اجرا است، خاطرنشان کرد: همچنین سدهای پیرحاجات، اکبریه قاین و آیسک سرایان نیز در حال مطالعه است.

نیاز ۹۴۰ میلیاردی تکمیل آبرسانی به بیرجند و طبس

سارانی میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل طرح‌های آبرسانی به شهر بیرجند را ۴۹۰ میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: طرح آبرسانی به مرکز استان با هدف کسری آب شرب به میزان ۱۵۰ لیتر بر ثانیه به ۴۸ درصد پیشرفت فیزیکی رسیده است.

وی با اشاره به اینکه تکمیل آبرسانی به شهر طبس نیازمند ۴۵۰ میلیارد تومان اعتبار است، تصریح کرد: طرح آبرسانی به طبس با هدف تامین ۱۰۰ لیتر بر ثانیه اکنون ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

سارانی از تامین آب ۸۱ واحد صنعتی، معدنی خدماتی و کشاورزی صنعتی به میزان چهار هزار و ۶۲۱ میلیون مترمکعب در استان خبر داد و گفت: تامین آب موقت ۲۴ واحد صنعتی و معدنی به میزان دو هزار و ۲۱۴ هزار مترمکعب، تامین آب هشت واحد نامتعارف به میزان ۲۰۴ هزار مترمکعب، ۲۸ واحد تخصیص برنامه‌ای به میزان هزار و ۶۷۷ هزار مترمکعب، ۱۳ واحد مواد ۲۷ و ۲۸ قانون توزیع عادلانه آب به میزان ۱۳۱ هزار مترمکعب و ۱۱ واحد تغییر کاربری به میزان ۲۰۶ هزار مترمکعب از جمله این اقدامات است.

به گفته وی؛ اعتبارات مصوب امسال ۱۹۸ بود که تاکنون ۱۱۳ میلیارد تومان معادل ۵۷ درصد تخصیص پیدا کرده علاوه بر این نیز ۳۴۴ میلیارد تومان خارج از اعتبار در استان جذب شده است.